Files, moeilijkheden op het werk, ruzie, examens, schrik voor de toekomst, problemen met de kinderen,... allemaal een reden tot stress. We hebben er allemaal wel eens last van en in beperkte mate kan dit geen kwaad. Bij aanhoudende stress echter kunnen er lichamelijke klachten ontstaan. Naast de meest voorkomende, verhoogde bloeddruk en hyperventilatie, kunnen ook rug- en nekklachten ontstaan. Hoe komt dit?
Stress is een oeroude reflex op gevaarlijke situaties. Wanneer je oog in oog komt te staan met een hongerige tijger moet je lichaam onmiddellijk omschakelen naar een ‘vecht of vlucht’ modus. Je hartslag, ademhaling en bloeddruk stijgen. Je pupillen en zweetklieren gaan open. De spijsvertering wordt vrijwel stopgezet. Suikers en vetten komen vrij in de bloedbaan om meer energie te voorzien. De spieren gaan harder samentrekken voor meer kracht en snelheid. Zodoende ben je helemaal klaar om te vechten met de tijger of er juist van te vluchten.
Tenzij we naar de zoo trekken komen we normaliter niet oog in oog te staan met een tijger. Onze stressoren zijn doorgaans van een heel andere aard zoals eerder al genoemd. De stressreactie wordt opgestart vanuit de amygdala, een zone diep in het brein. Verschillende hormonen zoals cortisol komen in de bloedbaan en verzorgen de ‘vecht of vlucht’ reacties. Deze hormonen blijven aanwezig in de bloedbaan zolang de stress ook aanwezig is. Een confrontatie met een tijger is doorgaans van korte duur, je overleeft het of niet, de stress dus ook.
Wanneer je zeer regelmatig of vrijwel continu stress hebt blijven de stresshormonen en hun effecten aanwezig. Je bloeddruk zal daardoor tussen de stressmomenten nog nauwelijks dalen: Je krijgt een te hoge bloeddruk. De spierspanningen dalen ook bijna niet meer, waardoor de spieren zelf maar ook de gewrichten overbelast worden. Zo ontwikkel je rug- en nekklachten. Daarbij kan de verhoogde druk in de rug leiden tot zenuwirritatie waardoor de pijnen heviger worden.
Dus het zit tussen de oren?
Ja, zeer zeker! Wat betreft de controle van de stressreactie. De rug- of nekklachten zijn zeker echt! Vaak denkt men dat stressgerelateerde rugklachten ingebeeld worden. Dit is dus helemaal fout.
Is stress alleen schuldig?
Neen. In de meeste gevallen is stress niet de enige oorzaak van je rugpijn maar wel een sterk meewerkende factor. Vaak is stress net die druppel teveel. Onderliggende onopgeloste biomechanische of bewegingsproblematieken komen opzetten door toedoen van stress. Je moet dus zowel de stress als alle andere factoren aanpakken om je klachten onder controle te krijgen.